Dlaczego w ogóle o tym piszę?
Ponieważ wiele osób prowadzących działalności gospodarcze w Polsce przestających płacić składki na ZUS nie zabezpieczyło się dokumentem A1 lub nie miało świadomości konieczności jego posiadania.
Część artykułu zawierająca wnioski odnosi się do sytuacji osób posiadających aktywną działalność gospodarczą w Polsce i jednocześnie będących zatrudnionymi za granicą, korzystających ze zwolnienia z opłacania obowiązkowych składek na ZUS z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, więc nie dotyczy osób, które nie mają aktywnej działalności gospodarczej w Polsce.
Wnioski dla osób, które dodatkowo stosują optymalizację podatkową (działają ze spółki LTD, fakturują za wykonane usługi lub sprzedawany towar) będą o wiele szersze i nie są przedmiotem tej publikacji.

                   Podczas wielu rozmów z przedsiębiorcami mającymi w Polsce działalność gospodarczą, którzy chcą oszczędzać na "obowiązkowych składkach zusowskich" wchodzimy w końcu na temat progu przedawnienia zobowiązań wobec ZUS.
Ten obszerny temat im głębiej wyjaśniany, tym więcej rodzi kolejnych pytań.
Jak zwykle po kolei i bez zbędnego lania wody. 
Sama regułka przedawnienia to już pole do popisu i niezwykle ciekawy punkt widzenia ale nie o nią nam chodzi.
Wyróżniamy kilka okresów przedawnienia, względem rodzaju zobowiązania, np:
- roszczenia z tytułu przewozów - 1 rok,
- roszczenia z tytułu zakupionego towaru - 2 lata,
- roszczenia banków i "skoków" wobec osób prowadzących działalność gospodarczą - 3 lata,
- roszczenia ZUS wobec przedsiębiorcy - 5 lat,
Do końca 2011 roku obowiązywał 10 letni okres przedawnienia składek na ZUS ale od 1.01.2012 obowiązuje już tylko 5 lat.

Bieg przedawnienia jest czasem, który mija od momentu powstania zaległości do upływu okresu w tym przypadku 5 lat, o ile nie został zawieszony lub przerwany.
I teraz najlepsza zabawa.
Dlaczego znamy przypadki windykacji ze strony ZUS nawet za 7-12 lat wstecz?
Odpowiedź nr 1: Ponieważ mógł zostać zawieszony lub przerwany bieg przedawnienia.
Odpowiedź nr 2: Ponieważ ZUS może bieżące składki zaksięgować na najstarszą zaległość, którą ma u siebie w systemie (nawet powyżej 10 lat).

Dzisiaj skupię się tylko na odpowiedzi nr 1

Kiedy zawiesza się bieg przedawnienia?
- na czas trwania układu ratalnego,
- na czas czynności zmierzających do wyegzekwowania należności z tytułu zaległych składek, o których dłużnik został zawiadomiony (tutaj muszę podkreślić, że pierwszą czynnością zmierzającą do wyegzekwowania należności jest doręczenie upomnienia). 
- w związku z wydaniem przez ZUS decyzji ustalającej podleganie ubezpieczeniom społecznym,
- w związku z koniecznością rozstrzygnięcia przez inny organ lub sąd,

Okresy zawieszenia biegu przedawnienia nie liczą się do sumy 5 lat i przedłużają go o trwanie zawieszenia.
Przykładem bezpośrednim zawieszenia biegu przedawnienia jest osobiste odebranie, osobiste pokwitowanie odebrania tytułów wykonawczych. Od tego momentu następuje wszczęcie egzekucji administracyjnej.
Pamiętajmy zatem, że zawieszenie biegu przedawnienia nie liczy się (jak błędnie wielu przedsiębiorców uważa) od dnia wydania decyzji lecz już od dnia doręczenia upomnienia o niezapłaconych składkach, ponieważ jest to "podjęcie pierwszej czynności zmierzającej do wyegzekwowania zaległych składek".
Podsumowując, okres przedawnienia zawiesza się od czasu doręczenia upomnienia o niezapłaconych składkach do czasu zakończenia postępowania egzekucyjnego oraz postępowania przed sądem.

Kiedy przerywa się bieg przedawnienia?
- po ogłoszeniu upadłości,
Na nowo bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia następnego po dniu zakończenia postępowania upadłościowego lub jego umorzenia. 

Moje osobiste wnioski w zależności od rodzaju sytuacji (oczywiście Twoja sytuacja może się różnić kilkoma szczegółami przez co nie musi się pokrywać z tym co proponuję):
I. Jeżeli czytasz ten artykuł ponieważ "optymalizowałeś składki na ZUS" starym sposobem, który jeszcze kilka lat temu polegał zawarciu umowy o pracę w Wielkiej Brytanii następnie na wyrejestrowaniu się z ZUS (wysyłając oświadczenie) i nie masz certyfikatu A1 a jesteś w brytyjskim systemie ubezpieczeń społecznych 1 lub 2 lata, to warto zastanowić się nad:
1- złożeniem wniosku i uzyskaniem certyfikatu A1 (potwierdzeniem podlegania pod ustawodawstwo brytyjskie, które kończy ewentualne postępowanie wyjaśniające lub sprawę sądową na korzyść przedsiębiorcy),
2- powrotem do polskiego systemu ubezpieczeń społecznych,
3- poszukaniem od stycznia 2021 innych możliwości optymalizacji,

II. Jeżeli masz powyższą sytuację ale jesteś w brytyjskim systemie ubezpieczeń społecznych dłużej niż 5 lat, to tak naprawdę niewiele zmieni to czy ZUS rozpocząłby ewentualne postępowanie wyjaśniające wobec Ciebie w tym roku czy za 10 lat. I tak w razie niemożności wyrobienia certyfikatu A1 odpowiadasz za okres ostatnich 5 lat, więc powiększasz swoje korzyści z każdym następnym rokiem. Tutaj raczej zadbałbym o to aby obsługujące Cię biuro sprawdziło ile lat masz zaliczonych do brytyjskiej emerytury i wytrzymałbym do pełnych 10 lat.

III. Jeżeli "optymalizowałeś składki na ZUS" nowym sposobem (stosowanym od 2-3 lat, zaczynającym się od zawarcia umowy o pracę w Wielkiej Brytanii, uzyskania A1 i dopiero wtedy wyrejestrowania się z ZUS), to ten temat Cię nie dotyczy, ponieważ nie masz zaległości wobec ZUS.


Dziękuję za sugestię kolejnych pytań, dzięki, którym rozwijamy tą bazę wiedzy dla Państwa!
Z Wyrazami Szacunku

Sebastian Drozd Obsługa spółek LTD (UK i Malta) Grupa spółek www.drozd.biz telefon główny: 888 838 848 e-mail: sebastian@drozd.biz konsultacje: (PL)-Szczecin, Wrocław i Katowice, (UK)-London i Liverpool, (IT)-Milano